886 o achosion o’r frech goch erbyn hyn

Haint (b) disease                                                 bregus – vulnerable, fragile

Gostegu – to abate                                              dibrisio – depreciate, underestimate

Brechiad – vaccination                                         braw – terror, scare

Brechu – to vaccinate                                           brechlyn - vaccine

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru wedi cyhoeddi bod 78 o achosion newydd o’r frech goch wedi eu cofnodi ers dydd Iau.

Mae’r nifer sydd wedi dal yr haint bellach wedi cyrraedd 886 ac mae’r awdurdodau’n annog rhieni i sicrhau bod eu plant yn cael eu brechu ar frys.

Mae 80 o bobol wedi derbyn triniaeth yn yr ysbyty ers i’r haint ddod i’r golwg. Mae profion yn cael eu cynnal ar ddyn 25 oed o Bort Tennant a fu farw wythnos ddiwethaf i weld ai’r frech goch oedd achos ei farwolaeth.

Dim arwydd fod y frech yn gostegu

Mae Iechyd Cyhoeddus Cymru yn rhybuddio nad oes arwydd fod yr haint yn gostegu, a bod nifer yr achosion o’r frech yn uchel hefyd yn Nghastell Nedd Port Talbot a gogledd Powys.

Canmolodd Dr Marion Lyons o Iechyd Cyhoeddus Cymru ymateb “arbennig” rhieni dros y pedair wythnos ddiwethaf.

“Rydym ni’n gweld pobol yn dod yn eu miloedd i glinigau brys a meddygfeydd ar gyfer brechiadau,” meddai.

“Mae dal angen brys i frechu mwy o blant os ydyn ni am roi stop ar yr haint. Mae’r grŵp oedran 10-18 yn fregus felly ry’n ni’n atgoffa’r bobol ifanc a’u rhieni mai nawr yw’r amser i gael brechiad.

“Ry’n ni wedi gweld dros y dydddiau diwethaf fod y frech goch yn gallu bod yn farwol a dylai neb ddibrisio pa mor ddifrifol yw’r haint. Mae’n gallu lladd ond mae’r bosib ei atal gydag un brechiad syml, sâff.”

Pryderon am werthu brechiad sengl

Mae Aelod Cynulliad y Dems Rhydd yn ne orllewin Cymru, Peter Black, wedi mynegi ei bryder fod cwmni iechyd preifat yn gwerthu brechiad sengl rhag y frech goch, a’u bod nhw’n ail-adrodd honiadau gafodd eu gwneud am MMR ac awtistiaeth.

Dywedodd Peter Black: “Yng ngoleuni epidemig y frech goch sy’n taro ardal Abertawe a de orllewin Cymru oherwydd braw iechyd camarweiniol dros ddegawd yn ôl, rwy’n arbennig o bryderus i weld cwmni preifat yn parhau i wneud y cyswllt hwnnw ar ei wefan er mwyn gwerthu ei gynnyrch. Yr unig frechlyn sy’n ddiogel yw’r MMR.”

(Golwg 360)