https://www.llenyddiaethcymru.org/ein-prosiectau/bardd-cenedlaethol-cymru/cerddi-comisiwn-ifor-ap-glyn/berlins-geistermauer/
tollti - tywallt
corlan - lle wedi ei amgáu â chlwydi neu waliau cerrig ar gyfer cadw defaid
cyfannu - gwneud yn gyfan
tymp - appointed time
Wednesday 27 November 2019
Sunday 17 November 2019
Addysg Gymraeg - prinder athrawon
Diolch i BBC Cymru Fyw
Targed
y llywodraeth ar gyfer 2018/19 oedd cael 48 o bobl i gwblhau ymarfer
dysgu fel athrawon Cymraeg, ond dim ond 12 wnaeth hynny.
Dywedodd undeb athrawon UCAC bod y ffigwr yn "frawychus o isel".
Fe wnaeth nifer yr athrawon uwchradd sydd wedi cymhwyso gyda Chymraeg fel pwnc ostwng yn raddol o 35 yn 2014/15 i 22 yn 2017/18, cyn gostwng ymhellach i 12 yn 2018/19.
Mae nifer yr athrawon sydd wedi cymhwyso ar gyfer pob pwnc wedi gweld gostyngiad sylweddol hefyd - o 569 yn 2014/15 i 388 yn 2018/19.
Yn ôl y pennaeth, Rhian Morgan Ellis mae'n "destun pryder".
Mae'r ysgol wedi gorfod hysbysebu "nifer o weithiau" i gael athro Cymraeg, yn ôl Ms Ellis.
"Buom ni'n chwilio am arweinydd y Gymraeg rhyw flwyddyn neu ddwy yn ôl, fe hysbysebon ni dair gwaith a neb yn trio," meddai.
Y llynedd fe rybuddiodd adran Gymraeg Prifysgol Aberystwyth am y gostyngiad sylweddol yn nifer y disgyblion sy'n sefyll yr arholiad Cymraeg Safon Uwch.
Dywedodd pennaeth dros dro yr adran, Eurig Salisbury bod hynny'n lleihau'r nifer sy'n astudio'r Gymraeg mewn prifysgolion, gan felly arwain at lai yn gwneud ymarfer dysgu yn y pwnc.
"Rydym wedi clustnodi'r Gymraeg fel pwnc blaenoriaeth er mwyn cyrraedd targed y miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050.
"Drwy ein cynllun Iaith Athrawon Yfory, rydym yn parhau i gynnig £5,000 ychwanegol i athrawon dan hyfforddiant sy'n bwriadu dysgu Cymraeg neu drwy gyfrwng y Gymraeg, yn ogystal â hyd at £17,000 mewn grantiau a benthyciadau, y pecyn cyllid myfyrwyr mwyaf hael yn y DU.
"Rydym wedi comisiynu rhaglen hyfforddi ran-amser a hyfforddiant seiliedig ar waith newydd i ddarparu llwybrau amgen i addysgu. Rydym hefyd yn darparu cyllid sy'n anelu at gynyddu nifer y myfyrwyr sy'n cymryd Cymraeg Lefel A, i hybu niferoedd o athrawon Cymraeg y dyfodol."
Dim ond chwarter targed Llywodraeth Cymru wnaeth gymhwyso fel athrawon i ddysgu Cymraeg fel pwnc uwchradd y llynedd.
Dywedodd undeb athrawon UCAC bod y ffigwr yn "frawychus o isel".
Fe wnaeth nifer yr athrawon uwchradd sydd wedi cymhwyso gyda Chymraeg fel pwnc ostwng yn raddol o 35 yn 2014/15 i 22 yn 2017/18, cyn gostwng ymhellach i 12 yn 2018/19.
Mae nifer yr athrawon sydd wedi cymhwyso ar gyfer pob pwnc wedi gweld gostyngiad sylweddol hefyd - o 569 yn 2014/15 i 388 yn 2018/19.
'Testun pryder'
Un ysgol sydd wedi wynebu her o ran penodi athro pwnc Cymraeg yn y gorffennol yw Ysgol Gyfun Cwm Rhondda.Yn ôl y pennaeth, Rhian Morgan Ellis mae'n "destun pryder".
Mae'r ysgol wedi gorfod hysbysebu "nifer o weithiau" i gael athro Cymraeg, yn ôl Ms Ellis.
"Buom ni'n chwilio am arweinydd y Gymraeg rhyw flwyddyn neu ddwy yn ôl, fe hysbysebon ni dair gwaith a neb yn trio," meddai.
Y llynedd fe rybuddiodd adran Gymraeg Prifysgol Aberystwyth am y gostyngiad sylweddol yn nifer y disgyblion sy'n sefyll yr arholiad Cymraeg Safon Uwch.
Dywedodd pennaeth dros dro yr adran, Eurig Salisbury bod hynny'n lleihau'r nifer sy'n astudio'r Gymraeg mewn prifysgolion, gan felly arwain at lai yn gwneud ymarfer dysgu yn y pwnc.
'Pwnc blaenoriaeth'
Dywedodd llefarydd ar ran Llywodraeth Cymru: "Mae nifer yr athrawon sy'n addysgu Cymraeg fel pwnc mewn ysgolion uwchradd neu ganol wedi cynyddu o 1,164 yn 2015-16 i 1,202 yn 2018-19."Rydym wedi clustnodi'r Gymraeg fel pwnc blaenoriaeth er mwyn cyrraedd targed y miliwn o siaradwyr Cymraeg erbyn 2050.
"Drwy ein cynllun Iaith Athrawon Yfory, rydym yn parhau i gynnig £5,000 ychwanegol i athrawon dan hyfforddiant sy'n bwriadu dysgu Cymraeg neu drwy gyfrwng y Gymraeg, yn ogystal â hyd at £17,000 mewn grantiau a benthyciadau, y pecyn cyllid myfyrwyr mwyaf hael yn y DU.
"Rydym wedi comisiynu rhaglen hyfforddi ran-amser a hyfforddiant seiliedig ar waith newydd i ddarparu llwybrau amgen i addysgu. Rydym hefyd yn darparu cyllid sy'n anelu at gynyddu nifer y myfyrwyr sy'n cymryd Cymraeg Lefel A, i hybu niferoedd o athrawon Cymraeg y dyfodol."
Gwrywaidd neu fenywaidd?
Faint o eiriau Cymraeg sy'n wrywaidd?
https://twitter.com/OlraddCCC/status/1194622099911921672
e.tf = enw torfol
e.ll = enw lluosog
https://twitter.com/OlraddCCC/status/1194622099911921672
e.tf = enw torfol
e.ll = enw lluosog
Beth mae cerddoriaeth yn ei olygu i ti?
https://www.bbc.co.uk/sounds/play/p075h341
Oes angen cerddoriaeth? Beth yn union yw cerddoriaeth? Beth yw'r gwahaniaeth rhwng sŵn a cherddoriaeth? Pam ein bod ni'n gwneud cerddoriaeth?
Gwawr Ifan yn sgwrsio gydag Aled Hughes.
Oes angen cerddoriaeth? Beth yn union yw cerddoriaeth? Beth yw'r gwahaniaeth rhwng sŵn a cherddoriaeth? Pam ein bod ni'n gwneud cerddoriaeth?
Gwawr Ifan yn sgwrsio gydag Aled Hughes.
A fyddet ti'n galw ti neu chi ar Donald Trump?
Aneirin Karadog ac Aled Hughes sy'n cnoi cil am ein rhagenwau ail berson.
https://www.bbc.co.uk/sounds/play/p075h341
https://www.bbc.co.uk/sounds/play/p075h341
Sunday 10 November 2019
Cerdd dant - 10 peth ddylai pawb wybod am gerdd dant!
Beth yw'r gwahaniaeth rhwng cainc a gosodiad? Pam cafodd cerdd dant ei wahardd fel cystadleuaeth mewn eisteddfodau ar ôl sgandal Eisteddfod Madog 1852? Pryd cafodd y rheolau swyddogol cyntaf eu cyhoeddi, a pham mae Nic Dafis yn casáu'r grefft?
Dyma i chi rai atebion....
Gwenan Gibbard yn perfformio Cenedl gan Gerallt Lloyd Owen.
Dyma i chi rai atebion....
Gwenan Gibbard yn perfformio Cenedl gan Gerallt Lloyd Owen.
Drudwen: Menywod Hanes Cymru
Bellach mae 55 cofnod sy'n cofnodi 58 menyw anghofiedig o hanes Cymru ar gael i'w darllen ar wefan Prosiect Drudwen!
Hoffech chi helpu ehangu'n dealltwriaeth o hanes menywod Cymru? Anfonwch DM os hoffech chi gyfrannu blogiad, neu ebostiwch prosiectdrudwen@gmail.com
https://drudwen.tumblr.com/
Hoffech chi helpu ehangu'n dealltwriaeth o hanes menywod Cymru? Anfonwch DM os hoffech chi gyfrannu blogiad, neu ebostiwch prosiectdrudwen@gmail.com
https://drudwen.tumblr.com/
Subscribe to:
Posts (Atom)