Diogelu enwau lleol hanesyddol

(Diolch i BBC Cymru Fyw am yr erthygl hon)

Gweler hefyd gwefan Dai Lloyd AC yma.

Mae ACau wedi cymryd rhan mewn pleidlais ar hap i ddatblygu syniad yn fesur Cynulliad, gyda chynnig Dai Lloyd i ddiogelu enwau lleoedd hanesyddol wedi'i ddewis.

Roedd gan aelodau Cynulliad y gwrthbleidiau a mainc ôl Llafur y cyfle i gynnig cyfraith newydd ddydd Mercher.

Fe wnaeth cyfanswm o 29 AC gymryd rhan, ac roedd un syniad yn cael ei ddewis ar hap i gael ei ddatblygu yn fesur Cynulliad.

Cynnig Mr Lloyd oedd ar gyfer deddf newydd i ddiogelu enwau lleoedd hanesyddol yng Nghymru.

Mae Comisiynydd y Gymraeg, Meri Huws wedi galw yn y gorffennol i'w gwneud yn anghyfreithlon i newid enwau lleoedd hanesyddol yng Nghymru.

Daw'r cynnig yn dilyn cyfres o ddadleuon dros newid enwau dros y blynyddoedd, gan gynnwys ffrae dros Blas Glynllifon ger Caernarfon, oedd yn cael ei alw'n 'Wynnborn Mansion' mewn deunydd marchnata.

Beth yw'r broses?

Mae ganddo 25 diwrnod gwaith i ofyn i'r Cynulliad bleidleisio os y dylai'r mesur gael ei gyflwyno.

Bydd ganddo 13 mis i ddatblygu ei syniad a'i gyflwyno i'r aelodau cyn iddyn nhw gael y cyfle i graffu arno a'i ddiwygio.

Pe byddai'r mesur wedyn yn derbyn cefnogaeth gan y mwyafrif o ACau, byddai'n dod yn gyfraith.

Yn y pedwerydd Cynulliad, cafodd mesurau ar lefelau staffio nyrsys a chartrefi symudol preswyl - gafodd eu cynnig yn y modd yma - eu gwneud yn gyfraith.