Cymraeg Clir: goddefol neu weithredol?

1. Cymraeg Clir ‏@Cymraeg_Clir  

   Mae Cymraeg Clir yn argymell ysgrifennu brawddegau gweithredol yn lle rhai goddefol. Pam hynny?
2. Beth yw brawddeg weithredol? Ateb: un lle mae goddrych y frawddeg yn gwneud y weithred.
3. 
   

   Ond beth yw goddrych y frawddeg? Ateb: y peth neu’r person sy’n gwneud y weithred mae’r ferf yn cyfeirio ati.

   
   
4. 
   

   Enghreifftiau: Agorodd Alun y bocs. Bydd Ffion yn ateb y ffôn. Mae’r ceffyl wedi dianc. Y goddrychau yw Alun, Ffion a’r ceffyl

   
   
5. 
   

   Beth yw brawddeg oddefol? Ateb: un lle mae goddrych y frawddeg yn ‘dioddef’ y weithred.

   
   
6. 
   

   Goddefol: lle mae rhywun arall yn gwneud rhywbeth i oddrych y frawddeg.

   
   
7. 
   

   Enghraifft o frawddeg oddefol: Dechreuwyd 50 o brojectau gan y cyngor. Nid yw goddrych y frawddeg yn gwneud rhywbeth.

   
   
8. Tair brawddeg oddefol: Cafodd y bocs ei agor gan Alun. Atebir y ffôn gan Ffion. Agorwyd drws y stabl er mwyn i’r ceffyl ddianc.

   
   
9. 

   Goddefol: Dechreuwyd 50 o brojectau gan y cyngor. Gweithredol: Dechreuodd y cyngor 50 o brojectau.

    
10. 

    Tair brawddeg weithredol: Agorodd Alun y bocs. Bydd Ffion yn ateb y ffôn. Mae’r ceffyl wedi dianc.

    
    
11. Goddefol: Trefnir y digwyddiad gan y pwyllgor.

    
    
12. 

    Gweithredol: Mae’r pwyllgor yn trefnu’r digwyddiad.

    
    
13. Gweithredol: Ysgrifennais lythyr at y cyngor.

    
    
14. Goddefol: Ysgrifennwyd llythyr at y cyngor gan Mrs Jones Gweithredol: Ysgrifennodd Mrs Jones lythyr at y cyngor.

    
    
15. Brawddegau goddefol: yn gallu swnio’n ffurfiol a stiff.

    
    
16. 
    

    Brawddegau gweithredol: yn fwy bywiog ac uniongyrchol.