Angharad Tomos

Addysgwyd yn Ysgol Dyffryn Nantlle, Penygroes a Cholegau Aberystwyth, Bangor a’r Coleg Normal. Bu’n Ysgrifennydd Cymdeithas yr Iaith, yn ddylunydd graffig, yn ymchwilydd ac yn awdur preswyl. Enillodd Fedal Lenyddiaeth yr Urdd ddwywaith, a Gwobr Cyngor y Celfyddydau a’r Academi Gymreig am Yma o Hyd. Mae hi'n adnabyddus am ei chyfres Rwdlan boblogaidd. Enillodd Wobr Tir na n-'Og ddwy waith efo Llipryn Llwyd (1985) a Sothach a Sglyfath (1993). Enillodd Fedal Lenyddiaeth Eisteddfod Genedlaethol Yr Wyddgrug ym 1991 am Si Hei Lwli a Medal Lenyddiaeth Eisteddfod Genedlaethol Y Bala ym 1997 am Wele’n Gwawrio.  

Angharad Tomos oedd enillydd Tlws Mary Vaughan Jones 2009 am ei chyfraniad sylweddol i lenyddiaeth plant.

(Llenyddiaeth Cymru - Rhestr o awduron)

Wicipedia:

Fe'i ganed ym Mangor, Gwynedd ym 1958, a chafodd ei magu gyda'i pum chwaer yn Llanwnda ger Caernarfon. Mynychodd Ysgol Gynradd Bontnewydd ac Ysgol Dyffryn Nantlle. Cychwynodd ei haddysg uwch ym Mhrifysgol Cymru, Aberystwyth, ond bu iddi adael er mwyn gweithio i Gymdeithas yr Iaith. Cafodd radd ym Mhrifysgol Cymru, Bangor yn ddiweddarach.

Mae'n ymgyrchydd iaith digyfaddawd, yn llenor disglair, ac wedi gwneud cyfraniad enfawr gyda'i llyfrau i blant. Bu'n gadeirydd Cymdeithas yr Iaith. Enillodd goron Eisteddfod yr Urdd â'i chyfrol Hen Fyd Hurt ym 1982.

Mae hi'n ysgrifennu a darlunio llyfrau i blant, gan gynnwys ei chyfres Rwdlan, a leolir yng Ngwlad y Rwla. Rala Rwdins oedd y gyfrol gyntaf yn y gyfres hon, cyhoeddwyd gan Y Lolfa ym 1983.

Ym 1985 derbyniodd wobr yr Academi Gymreig am ei nofel Yma o Hyd sydd am fywyd carchar y cafodd hi ei hun brofiad ohnno fel ymgyrchydd iaith. Enillodd Fedal Ryddiaith yr Eisteddfod Genedlaethol ddwywaith, ym 1991 ac ym 1997, a Gwobr Tir na n-Og ddwywaith yn ogystal,ym 1986 ac 1994.

Enillodd Wobr Mary Vaughan Jones yn 2009 am ei chyfraniad tuag at llenyddiaeth plant yng Nghymru.

Mae hi'n briod â Ben Gregory ac yn byw ym Mhen-y-Groes, Gwynedd.

3. Angharad Tomos: 'ffodus o fy magu'n Gymraes' (diolch i'r BBC)

Datgelodd Angharad Tomos fore Mawrth wrth gyfarch y wasg fel Llywydd y Dydd, mai 'eu teulu nhw' ydi'r unig rai bellach ar ochr ei thad sydd yn siarad Cymraeg.
"Rydw i wedi bod yn ffodus iawn i gael fy magu yn Gymraes wedi i'r teulu symud i Ddyffryn Nantlle," meddai.
"Ond teulu fy nhad ydy'r unig un bellach sy'n siarad Cymraeg."
"Roedd fy nain o Sir y Fflint a wnaeth yr iaith ddim cael ei phasio ymlaen ymhlith aelodau eraill y teulu."
Wrth gyfeirio at ddigwyddiad i wobrwyo un o ddysgwyr Dyffryn Nantlle ar y maes heddiw, ychwanegodd yr awdures a'r ymgyrchydd iaith ei bod yn edrych ymlaen at y diwrnod pan na fydd 'na unrhyw 'ddysgwyr' yng Nghymru a galwodd am sicrhau bod addysg Gymraeg ar gael i bawb o oedran meithrin ymlaen.
Angharad Tomos: 'Oes angen cymaint o bwyslais ar gystadlu?'